تست نت یک اصطلاح رایج در دنیای مجازی و سطح اینترنت است که پا به به دنیای ارزهای دیجیتال هم گذاشته است. وظیفه اصلی تست نت تا حد زیادی از نام آن نیز مشخص است. در حقیقت تست نت یک شبکه به طور آزمایشی است که با هدف ارتقای حداکثری شبکه اصلی یا همان مین نت (Mainnet) به فعالیت میپردازد. به نوعی می‌توان این شبکه آزمایشی را چرک نویس دیجیتالی توصیف کرد. که امکان آزمون و خطا و رفع نقایص را برای توسعه دهندگان فراهم می‌نماید.
به طور کلی تست نت در ۲ نوع است. اولین نوع که پیش از مین نت راه‌اندازی می‌شود و نوع بعدی که در حین کار مین نت منتشر می‌شود. عملکردهایی که این دو نوع تست نت ارائه میدهند از بسیاری جهات شبیه هم هستند. اما زمینه‌ای که تست نت‌ها در آن انتشار می‌یابند به طور چشمگیری بر درک کاربران از آن تست نت و تأثیری که بر جامعه می‌گذارند مؤثر است.
در این مقاله به بررسی شبکه‌های آزمایشی و تفاوت‌های آنها با شبکه‌های اصلی میپردازیم. در ادامه کاربردهای تست نت را بیان کنیم و نگاهی به شیوه‌های کلاهبرداری از طریق تست نت‌ها و راه‌های جلوگیری از آنها بیندازیم.
تست نت چیست؟
همان طور که در مطالب بالا هم به آن اشاره کردیم، وظیفه کلی تست نت تا حد زیادی از نام آن مشخص است.
تست نت‌ها شبکه‌هایی آزمایشی هستند که تأثیرگذاری خاصی را در رفع نقص‌های شبکه اصلی و ارائه بهترین کد ممکن دارند.
کد بی‌نقص، عنوانی است که همه توسعه دهندگان با تجربه می‌دانند که اصلا وجود ندارد. بنابراین تست نت‌ها محیطی شبیه شبکه اصلی را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار میدهند تا آنها بتوانند کد خود را با کمترین ریسک تست نمایند.
توسعه‌دهندگان بلاک چینی از این شبکه‌های آزمایشی برای آزمایش برنامه‌های غیرمتمرکز خود استفاده می‌کنند. از دیگر مزایای شبکه آزمایشی این است که زمانی که یک شبکه بلاک چینی قصد انجام به‌روزرسانی در کد خود را داشته باشد. باید ابتدا در شبکه آزمایشی تست شود. سپس نتیجه نهایی را در قالب شبکه اصلی ارائه می‌کند.
کدهایی که در یک تست نت نوشته می‌شوند به‌راحتی قابل تغییر هستند و کوین‌های آنها ارزشی ندارند. در واقع به نوعی ارزش تست نت‌ها به همین بی ارزش بودن آنهاست.
عملکرد تست نت‌ها و شبکه‌های اصلی به شدت با یکدیگر مرتبط هستند و هیچ یک از آنها بدون یک دیگر معنا ندارند. بنابراین برای درک بهتر عملکرد و کارکرد تست نت‌ها بد نیست نگاهی هم به شبکه‌های اصلی داشته باشیم.
مین نت چیست؟
Mainnet یا همان شبکه اصلی، کاربردی ترین، آخرین و پایدارترین نسخه بلاک چین است که در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. در حقیقت مین نت یک بلاک چین مستقل است که شبکه خودش را راه اندازی نموده و فناوری و پروتکل‌های منحصر به فرد خود را دارد.
برخلاف تست نت که کوین‌های آن بی ارزش هستند. کوین‌ها و توکن‌های مین نت ارزش منحصر به فرد خود را دارند و از آنها برای دستیابی به اهداف شبکه استفاده می‌شود.
بنابراین می‌توان گفت که تست نت یک پروژه بلاک چینی در حال پیشرفت است؛ در حالی که مین نت را می‌توان یک بلاک چین کامل و پیشرفته دانست.
مراحل گوناگونی وجود دارند که می‌توانند پیش از راه‌اندازی مین نت مشغول شوند. یکی از این مراحل، عرضه اولیه سکه یا همان ICO است. عرضه اولیه سکه باعث می‌شود که پروژه سرمایه لازم را برای ادامه کار خود جمع‌آوری نماید و یکی از اقدامات لازمی است که پیش از راه‌اندازی مین نت باید انجام می‌شود.
از معروف‌ترین مین نت‌های موجود می‌توان به بلاک چین‌های محبوبی مانند بیت کوین، اتریوم، ایاس، ترون، تزوس و سایر شبکه‌های دیگری اشاره کرد که بلاک چین اختصاصی و مستقل خود را دارند.
رکورد بزرگ‌ترین عرضه اولیه تاریخ متعلق به بلاک چین ایاس است. این عرضه اولیه یک سال طول کشید و در طول این یک سال، ایاس موفق شد ۴ میلیارد دلار سرمایه بدست آورد. گفتنی است بسیاری از مین نت‌های معروفی که هم‌اکنون می‌شناسیم. استارت کار را روی مین نت اتریوم آغاز کردند. یک مثال خوب، بلاک چین ترون است. ترون در ابتدا توکنی ERC-۲۰ روی اتریوم بود؛ اما در اواسط سال ۲۰۱۸ مین نت ترون رسماً راه‌اندازی شد. یک ماه بعد از راه اندازی نیز، توکن‌های آن به شبکه اصلی منتقل شدند.
کاربردهای تست نت
تا به اینجای کار نحوه عملکرد و کارکرد کلی تست نت و مین نت را بررسی نموده‌ایم. در مطالب پایین تر نیز قصد داریم بصورت مختصر به برخی از کاربردهای تست نت نگاهی داشته باشیم. سپس تفاوت‌های مین نت و تست نت و روش‌های کلاهبرداری از طریق تست نت را بررسی خواهیم نمود.
برخی از ویژگی های کاربردی تست نت عبارتند از:
- در یک محیط امن امکان توسعه را دارد: با استفاده از تست نت، توسعه‌دهندگان می‌توانند کدهای خود را در یک محیط امن و آزمایشی اجرا کنند و بدون نگرانی درباره نتیجه نهایی، آزمون و خطاهای موردنظر خود را انجام دهند؛
- به‌حداقل رساندن اختلالات: توسعه‌دهندگان بلاک چینی امروزه در تلاش هستند تا چالش هایی مانند مقیاس پذیری و تعامل پذیری را به مقدار حداقلی برسانند. همچنین حفظ و ارتقای همیشگی و امنیت بلاک چین‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. توسعه‌دهندگان آزمون‌های زیادی را در این رابطه انجام میدهند. که نمونه‌های اولیه خود را بدون ایجاد اختلال در شبکه اصلی، در تست نت اجرا می‌کنند.
- امکان اجرای تست‌های سازگاری برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز: هر اپلیکیشن غیرمتمرکزی که می‌خواهد کار خود را آغاز کند، باید مرحله‌ای از آزمایش و اصلاح را طی نماید. قطعات جدید، ویژگی‌ها و بسیاری دیگر از موارد مربوط به این اپلیکیشن‌ها همگی در تست نت آزمایش می‌شوند. از نمونه این تست‌ها می‌توان به تست‌های امنیتی، تست بارگیری، تست یکپارچه‌سازی، تست انتقال بلاک چین و بازیابی رویدادهای نامطلوب اشاره کرد.
مین نت و تست نت چه تفاوتی دارند؟
همان طور که متوجه شدید تفاوت اصلی مین نت و تست نت در کاربرد و هدف آنهاست. با این وجود، این دو نوع شبکه تفاوت‌های زیادی هم با یکدیگر دارند. تفاوت‌های موجود بین شبکه اصلی و شبکه آزمایشی را می‌توان در شش مورد «هدف»، «هزینه عملیات»، «شناسه شبکه»، «بلاک جنسیس»، «نودها» و «آدرس‌ها» خلاصه کرد.
تفاوت‌ها بین مین نت‌ها و تست نت‌ها
تا به اینجای مقاله درباره اهداف متفاوت مین نت و تست نت صحبت کردیم. در رابطه با هزینه عملیات، باید بگوییم از آنجا که کوین‌های تست نت در حقیقت ارزش مادی ندارند، تراکنش‌هایی که در این شبکه‌ها انجام می‌شوند هم هزینه‌ای ندارند. این در حالی است که انجام تراکنش در مین نت مستلزم پرداخت هزینه است. شما برای انجام هر تراکنشی در شبکه‌های اصلی از جمله ایجاد یک قرارداد هوشمند یا انجام یک تراکنش به این قرارداد، باید دست‌کم کارمزد شبکه را پرداخت کنید.
از مهم ترین تفاوت‌ها بین مین نت‌ها و تست نت‌ها، تفاوت شناسه‌ها یا همان IDهای آنهاست. به‌عنوان مثال، ID شبکه اصلی اتریوم ۱ است. این در حالیست که ID شبکه‌های آزمایشی راپستن (Ropsten)، رینکبای (Rinkeby) و کوان (Kovan) که هرسه متعلق به اتریوم هستند، به ترتیب ۳، ۴ و ۴۲ است.
می‌دانید که اولین بلاک هر شبکه‌ای را بلاک اولیه یا بلاک جنسیس (Genesis Block) آن شبکه می‌نامند. در این میان، مین نت‌ها و تست نت‌ها هرکدام بلاک جنسیس متعلق به خود را دارند. که در حقیقت بلاک‌های جنسیس آنها با یکدیگر تفاوت دارند.
نکته مهمی که باید بدانید این است که آدرس‌های شبکه آزمایشی و شبکه اصلی با یکدیگر متفاوت هستند. مثلا، آدرس‌های شبکه اصلی بیت کوین با ۱، ۳ یا bc1 شروع می‌شوند. این در حالیست که آدرس‌های متعلق به شبکه آزمایشی بیت کوین با m یا n آغاز می‌شوند.
در نهایت در رابطه با تعداد نودها، مشخص است که تست نت‌ها نودهای کمتری دارند و می‌توان گفت که نودهای آنها را تنها توسعه‌دهندگان تشکیل میدهند، نه کاربران عادی.
تفاوت بین کاوشگرهای بلاک شبکه اصلی و شبکه آزمایشی
از نکات مهمی که باید به آن اشاره نماییم، تفاوت بین کاوشگرهای بلاک شبکه اصلی و شبکه آزمایشی است. مین نت‌ها و تست نت‌ها هر کدام کاوشگرهای بلاک خاص خود را دارند. به‌عنوان مثال، اگر نگاهی به کاوشگر بلاک blockchain.com داشته باشید، متوجه می‌شوید که از ۲ بخش مجزا مربوط به شبکه اصلی بیت کوین و شبکه آزمایشی بیت کوین پشتیبانی می‌کند.
با نگاهی به بخش مربوط به شبکه آزمایشی بیت کوین متوجه خواهید شد که تعداد تراکنش‌های این شبکه نسبت به شبکه اصلی خیلی بیشتر است. (۲,۱۳۷,۶۶۲ تراکنش در شبکه آزمایشی در مقابل ۷۲۰,۴۷۷ تراکنش در شبکه اصلی، در زمان گذاشتن این پست)
دلیل این تفاوت مشخص است. همان طور که بالاتر اشاره کردیم. تراکنش‌هایی که در تست نت‌ها انجام می‌شوند متعلق به توسعه‌دهندگان و رایگان هستند. توسعه‌دهندگان بلاک چینی از شبکه‌های آزمایشی برای تست کردن کدهای خود بدون نیاز به پرداخت کارمزد استفاده می‌کنند. که طبیعی است این تعداد تراکنش‌هایی که در این شبکه‌ها ثبت می‌شوند بیشتر باشد.
کلاهبرداری تست نت چیست؟
حالا می‌دانیم که کوین‌های شبکه اصلی و کوین‌های تست نت چه تفاوت هایی با هم دارند. کوین‌های تست نت در حقیقت بی ارزش هستند. بنابراین احتمالا برایتان قابل پیش بینی است. که تست نت می‌تواند موضوع خوبی برای کلاهبرداری باشد. در قسمت پایانی این پست قصد داریم روش های کلاهبرداری از طریق شبکه آزمایشی را بررسی کنیم و نگاهی به روش‌های جلوگیری از آنها داشته باشیم.
مهم‌ترین راه برای جلوگیری این است مطمئن شوید از کیف پول متعلق به شبکه اصلی استفاده می‌کنید. کیف پول‌های شبکه اصلی و شبکه آزمایشی هم با یکدیگر تفاوت زیادی دارند و نمی‌توان از یک کیف پول شبکه برای دریافت کوین‌های شبکه دیگر استفاده نمود.
بنابر این استفاده از کیف پول‌های ناشناخته یا کمترشناخته‌شده را متوقف کنید. سپس از کیف پول‌های معروف و شناخته‌شده‌ای استفاده کنید که مطمئن هستید متعلق به شبکه اصلی هستند.
روش‌های جلوگیری از کلاه برداری
یکی از روش‌های جلوگیری از کلاه برداری برای شما؛ دقت کردن به آدرس کیف پولتان است. در مطالب بالا هم به آن اشاره کردیم که آدرس‌های شبکه اصلی بیت کوین با ۱، ۳ یا bc1 شروع می‌شوند. در حالی که آدرس‌های تست نت با حروف m یا n آغاز می‌شوند. بنابراین توصیه می‌کنیم پیش از ارسال آدرس خود برای دیگران به این مسئله دقت کنید.
یکی دیگر از نکات مهمی که باید به آن توجه کنید این است که ساخت کیف پول یا خرید ارز دیجیتال را خودتان شخصاً بر عهده بگیرید. دنیای ارزهای دیجیتال دنیای حذف واسطه‌هاست؛ بنابراین کاربران این ارزها هم باید از این اصل مهم پیروی کنند. توصیه می‌کنیم تا جایی که می‌توانید اطلاعات خود را در زمینه ارزهای دیجیتال افزایش دهید و فرایند ساخت کیف پول و خرید کوین را به شخص دیگری واگذار نکنید.
در نهایت اگر می‌خواهید از کلاهبرداری در امان باشید، از قیمت‌های رویایی و بیش از حد پایین دور باشید. وب سایت‌هایی وجود دارند که ارزهای دیجیتال رایج بازار را با قیمت‌های بسیار پایین‌تری از قیمت بازار آنها ارائه می‌کنند. کاربران هم به طمع کسب سود بیشتر، برای خرید آنها وسوسه می‌شوند. در حالی که در ازای پولی که پرداخت می‌کنند، کوین‌هایی دریافت می‌کنند که عملاً هیچ کاربرد و ارزشی ندارند. فراموش نکنید که ارزهای دیجیتال پول واقعی هستند و هیچ‌کس آنها را به رایگان یا با قیمت پایین در اختیار شما قرار نمی‌دهد.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم یکی از بخش‌های مهم توسعه شبکه‌های بلاک چینی، یعنی شبکه‌های آزمایشی یا همان تست نت‌ها را بررسی کنیم. و نگاه دقیق‌تری به کارکرد آنها داشته باشیم. توصیف خلاصه تست نت‌ها کار سختی نیست. همان طور که از نامشان پیداست، تست نت‌ها شبکه‌هایی آزمایشی هستند که امکان آزمون و خطا را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کنند. اما همین شبکه‌های به‌ظاهر ساده نقش بسیار پررنگی در توسعه موفقیت‌آمیز بلاک چین‌ها دارند.
شاید یکی از معروف ترین نمونه‌های تست نت‌ها در بین بلاک چین‌های امروزی، تست نت‌های بلاک چین اتریوم باشند. اتریوم مدت‌هاست که به‌دنبال انجام یک به‌روزرسانی بزرگ و عرضه نسخه جدید خود با نام اتریوم ۲ است. برای این به‌روزرسانی از تست نت‌های مختلف استفاده کرده است.
به طور کلی تست نت‌ها بخش‌هایی اساسی از فرایند توسعه شبکه‌های بلاک چینی هستند و وجود آنها برای دستیابی به نتیجه نهایی دلخواه ضروری است.