پس از بحران مالی، بیت کوین در سال ۲۰۰۸ و برای حل مشکلات ناشی از سیاست‌های پولی ناکارآمد راه اندازی شد. ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، در اواخر سال ۲۰۰۸ در گفتگویی اعلام کرد که عرضه بیت کوین محدود است و این محدودیت از شکل‌گیری تورم به‌طور کلی جلوگیری خواهد کرد.
نرخ تورم بیت کوین به نوعی ثابت است و عرضه کلی آن به ۲۱ میلیون واحد محدود شده است که انتظار می‌رود استخراج این تعداد تا سال ۲۱۴۰ میلادی ادامه داشته باشد. پس از پایان استخراج BTC نرخ تورم این ارز دیجیتال به صفر خواهد رسید. در مقابل ارزهای فیات عرضه محدودی ندارند و ممکن است برای تنظیم کردن سیاست‌های پولی مدنظر کشورهای جهان، در ابعاد گسترده‌ای پول جدید چاپ شود.
هدف از اجرای سیاست‌های پولی انبساطی، همانند سیاستی که در چند سال گذشته توسط اکثر کشورهای جهان در پیش گرفته شده است، افزایش عرضه پول از طریق کاهش نرخ بهره بانکی و مشارکت بانک مرکزی در تسهیل کمی است. تسهیل کمی یک نوع سیاست پولی است که بانک مرکزی با هدف ایجاد کردن تحرک در بازارهای مالی اقدام به خرید اوراق بهادار می‌کند.
نظر کارشناسان در رابطه با تورم
کارشناسان مدت‌ها است بر این باور هستند که این سیاست پولی انبساطی باعث افزایش تورم می‌شود؛ این موضوع به این معناست که با کاهش ارزش ابزار پرداختی رایج در سیستم اقتصادی یک کشور، هزینه خدمات و کالا افزایش می‌یابد. در چند روز گذشته اعلام شد که تورم در آمریکا به بالاترین سطح خود در ۴۰ سال گذشته رسیده است. این درحالی است که تورم کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم به سطح ۲۵ سال پیش رسیده است.
وقتی که از کارشناسان گوناگون درباره این آمار و ارقام سؤال شد، اکثراً تمامی آنها انگشت اتهام خود را به سمت سیاست‌های پولی انبساطی نشانه گرفته‌اند. کریس کلاین (Chris Kline)، هم‌بنیان‌گذار پلتفرم بیت کوین آی‌آر‌ای (Bitcoin IRA) و مدیر عملیات، طی بیانیه ای گفته بود که تورم موقت نیست و مردم را وادار خواهد کرد تا به‌جای پول‌های رایج «جایگزینی برای محافظت از دارایی‌های خود» پیدا کنند.
گفته های کلاین در رابطه با تورم
کلاین گفته است در گذشته طلا و املاک گزینه‌های قدرتمندی برای مقابله با تورم بودند، اما قیمت املاک و زمین‌ها هم‌اکنون بیش از حدِ معمول زیاد است و یک شهروند معمولی با درآمد متوسط به طلا دسترسی ندارد. او معتقد است که در زمان کنونی بیت کوین بخشی از یک ترکیب مقاوم در برابر تورم است؛ چون نمی‌توان عرضه کل آن را مانند ارزهای فیات تغییر داد.
مارتا رِیِس (Martha Reyes) که مدیر بخش تحقیقات صرافی ارز دیجیتال بی‌کوانت (Bequant) است، طی گفتگویی عنوان کرد نوسان قیمت‌ها بعد از اعلام نرخ تورم که می‌تواند باعث افزایش نرخ بهره بانکی شود، نشان می‌دهد که بازار به سرعت به این موضوع واکنش نشان داده است. از نظر مارتا، افزایش قابل‌توجه عرضه پول دلیل اصلی بالابودن رقم تورم است؛ چراکه برای رفع مشکلات اقتصادی ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا، تریلیون‌ها دلار پول جدید چاپ شده است.
با بررسی روندهای تاریخی متوجه می‌شویم که طلا همواره به‌عنوان مانعی در برابر تورم کاربرد داشته است. بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اغلب به عنوان «طلای شماره ۲» شناخته میشوند، چون ویژگی‌هایی دارند که آنها را به نسخه دیجیتالی این فلز گران‌بها تبدیل می‌کند.
در این مطلب با استفاده از نظرات کارشناسان، تعدادی از ابزارهای مقابله با تورم را معرفی نمودیم و مزایا و معایب هر کدام را بررسی کرده‌ایم. جدا از بیت کوین و طلا، یک ابزار ضدتورمی دیگر هم وجود دارد که شاید تاکنون کمتر راجع به آن شنیده باشید.
استفاده از ارزهای دیجیتال برای مقابله با تورم؛ بیت کوین تنها راه نیست!
ارزهای دیجیتال با نوسانات فراوانشان شناخته میشوند؛ حتی ارزهای دیجیتال بسیار مطمئن بازار هم در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت به نوعی ممکن است تا ۵۰ درصد افت قیمتی داشته باشند. نوسانات این‌چنینی سؤالی را به وجود می‌آورند که آیا بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال توانایی این را دارند که به‌عنوان سپری در برابر تورم عمل کنند یا خیر.
طی یادداشتی از استراتژیست‌های جی‌پی‌مورگان (JPMorgan)، که خطاب به مشتریان بانک خود گفته بودند اختصاص‌دادن یک درصد از موجودی سبد سرمایه‌گذاری به بیت کوین، از سرمایه آنها در مقابل نوسانات دارایی‌های سنتی می‌تواند، محافظت کند. کارل ایکان (Carl Icahn)، سرمایه‌گذار و میلیاردر آمریکایی، هم ضد تورمی بودن بیت کوین را تأیید کرده است.
آدریان کولودی (Adrian Kolody)، موًسس صرافی غیرمتمرکز دومینیشن فایننس (Domination Finance)، صحبت‌های کلاین را درباره استفاده از بیت کوین به عنوان یک راه حل عالی برای مقابله با تورم تکرار کرده است، اما او این را هم عنوان کرد که در فضای ارزهای دیجیتال راه‌های دیگری نیز برای مقابله با تورم وجود دارند.
استیبل کوین‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز
کولودی با اشاره به بخش امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای (DeFi) به‌عنوان یک جایگزین از آن یاد کرده است. او گفته است که سرمایه‌گذاران با استفاده از استیبل کوین‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز، از تورم می‌توانند عبور کنند و در همین حال از سرمایه خود در برابر ریسک های معامله در بازارهای آنی ارز دیجیتال، محافظت کنند. در واقع سرمایه‌گذاران باید یک راه برای کسب سود از طریق استیبل کوین‌ها پیدا نمایند، به‌طوری که بازدهی فعالیت آنها بیشتر از نرخ تورم سالانه باشد.
همچنین کولودی گفته است:
بهترین روش برای پرداختن به این مسئله این است که بدانید ارزهای دیجیتال این قابلیت را در اختیارتان قرار می‌دهند تا به‌جای آن‌که کنترل امور مالی شما در دست دولت باشد، خودتان می‌توانید کنترل آنها را در دست داشته باشید.
رِیِس گفته است بیت کوین به‌عنوان یک ابزار ذخیره ارزش نسبت به دارایی‌هایی مانند کالاهای قابل‌معامله در بازارهای مالی سنتی، بسیار جذاب‌تر است؛ زیرا تقاضای رو‌به صعودی بیت کوین به‌جای عرضه واحدهای تازه با افزایش قیمت آن همراه می‌شود.
مدیر بخش تحقیقات صرافی بی‌کوانت خاطرنشان کرد که بیت کوین در مراحل اولیه پذیرش قرار گرفته است؛ این به این معنی است که بازار بیت کوین تمایلی به حفظ همبستگی خود با سایر دارایی‌ها ندارد و روند رو به افزایشی قیمت آن باید از چرخه‌های هاوینگ و رشد شبکه بهره بگیرد.
تحت تاثیر قرار گرفتن بیت کوین
رِیِس در ادامه به این گفته اشاره کرد که هنگام رویارویی بازارهای مالی با افزایش فشار فروش، این احتمال وجود دارد بیت کوین هم تحت‌تأثیر قرار بگیرد؛ چرا که در چنین شرایطی بعضی از سرمایه‌گذاران از موقعیت‌های معاملاتی خود به طور حتم خارج میشوند. با این حال او در مجموع اعتقاد دارد که بیت کوین در مقایسه با سایر دارایی‌ها، در برابر رکودهای اقتصادی به‌مراتب مقاوم‌تر و بهتر است.
در اوایل این ماه بیت کوین پتانسیل خود را در مقابله با تورم نشان داد و هم‌زمان با روند سقوط شدید ارزش لیر ترکیه، قیمت بیت کوین در این کشور رکورد دار شد. با این حال عده‌ای اعتقاد دارند که سرمایه‌گذاری در طلا بهترین گزینه برای مردم ترکیه بوده است.
طلا یا بیت کوین؟ یک سؤال پرتکرار با پاسخی متفاوت
در سال جاری عملکرد بیت کوین، تاکنون بسیار بالاتر از طلا بوده است و از اوایل ژانویه ۲۰۲۱ (دی ۹۹) تا به امروز قیمت آن حدود ۸۰ درصد رو به رشد بوده است. این در حالی است که قیمت طلا در این بازه زمانی کاهشی ۸ درصدی داشته است. در نتیجه سرمایه‌گذارانی که از طلا به‌عنوان یک مانع در برابر تورم استفاده کرده بودند، در این زمینه با شکست مواجه شدند.
بررسی مجدد بازار ترکیه
برای بررسی با جزئیات دقیق‌تر این موضوع مجدداً سری به ترکیه می‌زنیم. قیمت طلا در بازار ترکیه همان طوری افزایش یافت که انتظار می‌رفت. در حالی که ارزش لیر پیوسته در حال سقوط بود، هم‌زمان طلا با حفظ ارزش خود از قدرت خرید مردم این کشور محافظت کرد. در ۳۰ روز اخیر، عملکرد طلا در مقابل لیر، در مقایسه با بیت کوین بهتر بوده است.
نمودار مقایسه عملکرد طلا و بیت کوین در برابر لیر ترکیه در ماه نوامبر (آبان)
اگر بخواهیم بصورت درازمدت به این موضوع نگاه کنیم، واضح است که بیت کوین گزینه خیلی بهتری برای مردم ترکیه بوده است. ارزش بیت کوین در یک سال گذشته در برابر لیر روند رو به رشد ۲۷۰ درصدی داشته است و این در حالیست که بازدهی طلا در این مدت ۷۰ درصد بوده است. داده‌ها نشان دهنده این است که سرمایه‌گذاری در طلا تنها در زمان‌هایی که بحران تشدید می‌شود گزینه بهتری است؛ اما در بلندمدت بهترین و مناسب ترین انتخاب بیت کوین خواهد بود.
آدریان کولودی، در پاسخ به این سؤال که پرسیده بودند سرمایه‌گذاران برای مقابله با تورم باید بین بیت کوین و طلا کدام یک را انتخاب کنند، عنوان کرد که استاندارد اقتصادی بیت کوین و ارزهای دیجیتال جایگزین بسیار بهتری برای ارزهای فیات یا استاندارد اقتصادی طلا است. او همچنین گفت که وابسته‌نبودن ارزهای دیجیتال به مجوزهای قانونی و ساختار ویژه آنها که در آن نیازی به‌اعتمادسازی ندارد، به رشد صعودی این دارایی‌ها کمک کرده است.
نظرات کولودی در رابطه با ساختار ارزهای دیجیتال
به گفته کولودی، این ویژگی‌ها می‌توانند به ساختار ارزهای دیجیتال و حوزه دیفای قدرت خارق العاده‌ای بی‌افزایند؛زیرا سرمایه‌گذاران دیگر نیازی نیست که نگران شخصیت‌های سیاسی‌ای باشند که می‌توانند ارزش پول آنها را با نابودکردن سیستم اقتصادی از رده خارج کنند. با وجود اینکه کولودی از طلا را به‌عنوان ابزاری برای مقابله با تورم یاد می‌کند و آن را مناسب می‌داند، گفته است که انتخاب او شخصاً بیت کوین است.
بنیان‌گذار صرافی غیرمتمرکز دومینیشن فایننس در این باره بیان کرد:
سرمایه‌گذارانی که سعی می‌کنند بیت کوین یا طلا را به‌عنوان دیواری در مقابل تورم انتخاب کنند، باید از خود سوال کنند که آزادی و کارایی برای آنها مهم‌تر است یا سرمایه‌گذاری در یک دارایی سنتی.
مدیرعامل سی‌بی‌اوئی وست (Cboe Vest)، با نام کارن سود (Karan Sood) که در بخش مدیریت دارایی سی‌بی‌اوئی گلوبال مارکتس (Cboe Global Markets) است، می‌گوید که بیت کوین در تاریخ نسبتاً کوتاه خود جنبه‌های خوب و بدی داشته است و در دوره‌هایی مشاهده شده که قیمت بیت کوین و میزان تورم هر دو پیوسته افزایش یا کاهش داشته‌اند.
کارن سود افزود که نوسانات طبیعی بیت کوین پتانسیل بیشترکردن این حرکات را دارد. برای مثال، اگر تورم فعلی به نوعی زودگذر باشد و در اوج آن سقوط نماید، قیمت بیت کوین هم امکان دارد به‌شدت کاهشی شود و سرمایه‌گذاران را در معرض ضرر قابل‌توجهی قرار دهد.
سود گفته است سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند از بیت کوین به‌عنوان مانعی در برابر تورم استفاده کنند، شاید بتوانند با استفاده از یک استراتژی برای مدیریت نوسانات قیمت بیت کوین، از سرمایه‌گذاری در این ارز دیجیتال بهره ببرند.
یوری کووالف (Yuriy Kovalev) که مدیرعامل و بنیان‌گذار صرافی ارز دیجیتال زنفیوز (Zenfuse) است، بیان کرد که سقوط شدید ارزش لیر ترکیه نشان دهنده این موضوع است که سرمایه‌گذاری روی طلا گزینه خوبی بوده است؛ اما برای سرمایه‌گذاران آمریکایی این‌طور نیست.
کووالف می‌گوید:
طلا در سال جاری عملکردی ضعیف داشته و ارزش آن در برابر دلار ۸.۶ درصد روند سقوطی داشته است. این در حالیست که شاخص هزینه‌های مصرف‌کننده (CPI) در ایالات‌متحده ۶.۲ درصد بیشتر شده است. در نتیجه باید گفت که سرمایه‌گذاران طلا موفق نبوده‌اند. از سوی دیگر بیت کوین تا به امروز رشدی ۹۲.۳ درصد داشته است و به کسانی که به عملکرد آن ایمان داشته‌اند سود رسانده است.
رِیِس، مدیر بخش تحقیقات صرافی ارز دیجیتال بی‌کوانت، عنوان کرده است با اینکه که بیت کوین با در نظر گرفتن دیتا(به داده های موجود دیتا می‌گویند)های مربوط به معیار نسبت شارپ بازدهی به نسبت بهتری دارد، ممکن است سرمایه‌گذاران با وجود عملکرد نامطلوب طلا در سالی که گذشت، با هدف ایجاد تنوع در سبد خود باز هم بخواهند در این فلز گران‌بها سرمایه‌گذاری کنند.
ایجاد تنوع در سبد سرمایه، حداقل برای سرمایه‌گذارانی که محافظه‌کار هستند، می‌تواند راه‌حل معقول‌تری برای رویایی با تورم باشد؛ چراکه هنوز مشخص نیست که در صورت افزایش تورم، قیمت بیت کوین در ادامه چگونه حرکت خواهد کرد.
یک حقیقت مبهم
به این سؤال پاسخ نمی‌توان داد که آیا بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال واقعاً راه‌حل به نسبت بهتری به سیستم مالی کنونی ارائه می‌کنند یا خیر. استفن استونبرگ (Stephen Stonberg)، مدیرعامل صرافی ارز دیجیتال بیترکس گلوبال (Bittrex Global) گفته است، ترکیبی متعادل از هر دو سیستم آن چیزی است که باید برای رسیدنش تلاش کنیم.
استونبرگ می‌گوید:
هر دو مدل مزیت‌های خاص خودشان را دارند، اما برای رسیدگی به افرادی که به بانک‌ها و خدمات مالی دسترسی ندارند، نیازمند آن است تا بیت کوین و به‌طور کلی اقتصاد سایر ارزهای دیجیتال با سیستم مالی سنتی در تعامل بیشتری باشند.
کالب سیلور (Caleb Silver)، سردبیر وب‌سایت معروف اینوستوپدیا (Investopedia) که پلتفرمی برای دسترسی به اطلاعات گوناگون مالی است، گفته است وقتی از بیت کوین به‌عنوان دیواری درمقابل تورم صحبت می‌شود، حقیقت ماجرا روشن نخواهد شد.
مقایسه بیت کوین با سایر دارایی ها
به گفته سیلور، در مقایسه بیت کوین با دارایی‌های ضدتورم سنتی مانند طلا یا ین ژاپن، دارایی بسیار جوانی است و جدا از اینکه ویژگی‌هایی دارد که باعث می‌شود به‌عنوان یک دارایی ضد تورمی شناخته شود، نوسانات شدید قیمت بر اعتبار این دارایی تاثیرگذار خواهد بود. از نظر سیلور، سرمایه‌گذاران باید نوسانات بیت کوین را در یک دهه گذشته در نظر داشته و مورد ارزیابی قرار دهند.
بیت کوین طی ده سالی که گذشته وارد ۲۰ دوره نزولی گوناگون شده و در ۸۰ درصد از تاریخ خود افتی بیشتر از ۲۰ درصد را تجربه کرده است. تا قبل از همه‌گیری اپیدمی کرونا، هزینه‌های مصرف‌کننده در آمریکا برای یک دهه کاملاً بدون نوسان گزارش شده است.
سیلور افزود حتی با وجود آن‌که سرمایه‌گذاران نهادی بیشتر از دو سال است که بیت کوین را قبول کرده‌اند، بازار BTC همچنان ریسک زیادی دارد و دلالی در آن به صورت مکرر اتفاق می‌افتد. او در پایان اشاره کرد که اکثر فعالان بازار، بیت کوین را به‌عنوان یک ذخیره ثروت در نظر ندارند، که اعتبار آن را به عنوان مانعی در مقابل تورم زیر سوال می‌برد.
علاوه بر بیت کوین، سرمایه‌گذاران ابزارهای متعدد دیگری نیز دارند که می‌توانند از آنها در برابر تورم استفاده کنند. با این وجود فقط زمان است که می‌تواند عملکرد یک دارایی را مشخص کند، بنابراین داشتن یک سبد سرمایه متنوع گزینه بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاران است. کارشناسان معتقدند که، بیت کوین، طلا و حتی پروتکل‌های فعال در حوزه امور مالی غیرمتمرکز، اکثراً ابزارهایی هستند که می‌توان با کمک آنها از تورم جان سالم به در برد.